مالیاتها به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم وصول می شوند. مالیات بر ارزش افزوده از نوع مالیاتهای غیر مستقیم است که بر مصرف وضع می گردد. این نوع مالیات ، مالیات چند مرحله ای است که در مراحل مختلف زنجیره واردات، تولید و توزیع از هر فعال اقتصادی به فعال اقتصادی بعدی انتقال می یابد تا در نهایت به مصرف کننده نهایی منتقل و توسط وی پرداخت می گردد. پرداخت کننده اصلی مالیات بر ارزش افزوده مصرف کننده نهایی است. مصرف کننده نهایی به شخص یا مؤسسه ای گفته می شود که کالا یا خدمات را صرفاً برای مصارف شخصی خریداری می کند. دیگر عناصر در زنجیره اقتصادی تنها عامل انتقال این مالیات به مصرف کننده نهایی هستند و وجهی را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده از محل درآمدهای خود پرداخت نخواهند کرد.
ارزش افزوده طبق ماده 3 قانون مالیات بر ارزش افزوده ، تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری شده در یک دوره معین است. عرضه کالا در این قانون ، انتقال کالا از طریق هر نوع معامله است.
کالاهای موضوع این قانون که توسط مؤدی خریداری ، تحصیل یا تولید می شود در صورتی که برای استفاده شغلی به عنوان دارایی در دفاتر ثبت گردد یا برای مصارف شخصی برداشته شود ، عرضه کالا به خود محسوب و مشمول پرداخ مالیات بر ارزش افزوده است.
نرخ صفر برای صادرات
در نظام ارزش افزوده کالاها و خدمات صادراتی مشمول نرخ صفر هستند. یعنی کالاها و خدمات صادراتی مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیستند و کلیه مالیات بر ارزش افزوده های پرداختی بابت خرید کالاها و خدمات مصرفی که در تولید و عرضه محصولات صادراتی پرداخت شده است ، توسط سازمان امور مالیاتی به مؤدی بازگردانده می شود.
ویژگی های اصلی قانون مالیات بر ارزش افزوده
- واردات ، عرضه و صادرات کالاها و خدمات مشمول مقررات این قانون است و در زمان اجرای هر معامله مقررات این قانون بایستی اعمال گردد.
- نرخ صفر در مورد صادرات اعمال می گردد.
- نظام مالیات بر ارزش افزوده کلیه کالاها و خدمات به غیر از کالاهای معاف را شامل می شود.
- برای انواع سوخت و دخانیات نرخ های خاص و بالاتر در نظر گرفته شده است.
- مأخذ اخذ مالیات بر ارزش افزوده از کالاهای وارداتی ، ارزش گمرکی به علاوه حقوق ورودی است.
- دوره های مالیاتی برارزش افزوده سه ماهه است.
- جرائم برای عدم انجام تکالیف قانونی مقرر در مورد ثبت نام ، فروش، تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات در نظر گرفته شده است.
- معاوضه کالا و خدمات ، عرضه کالا یا خدمت محسوب و مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده است.
برخی معافیت ها
محصولات کشاورزی ، دام ، طیور ، کود ، سم ، آرد خبازی ، گوشت ، قند ، حبوبات ، سویا ، شیر ، پنیر ، کتاب ، مطبوعات ، انواع دارو ، خدمات بانکی ، حمل و نقل عمومی ، فرش دستباف ، انواع خدمات پژوهشی و آموزشی و ...
در ایران مقررات قانون مالیات بر ارزش افزوده از تاریخ 01/07/1387 به صورت آزمایشی در یک دوره پنج ساله و با نرخ سه در صد شامل یک و نیم درصد مالیات بر ارزش افزوده و یک و نیم درصد عوارض لازم الاجرا گردید. و بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی مهلت مذکور در تاریخ 31/06/1392 به اتمام می رسید.
طبق قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه، قانون ارزش افزوده سالانه یک واحد درصد افزایش یافته است. در پایان سال 1394 به هشت در صد رسید. علاوه بر هشت درصد مذکور در سالهای بعد یک واحد درصد نیز به عنوان مالیات سلامت به نرخ مالیات بر ارزش افزوده اضافه شد. اینک نرخ مالیات بر ارزش افزوده به نه درصد افزایش یافته است.
| http://parsiantaxlawyer.blog.ir مسعود کریمی |
